/p>
Update september 2016: we hebben een nieuw artikel over het plaatsen van luidsprekers gepubliceerd, inclusief de nieuwste opstellingen en surroundformaten.
Er zijn verschillende surround/luidspreker opstellingen waarvoor je kunt kiezen. Zo kun je een 2.1 home cinema systeem, een 5.1 home cinema systeem of zelfs een 7.1 home cinema systeem kopen. Daarbij kun je kiezen om een alles-in-één set aan te schaffen of zelf componenten bij elkaar te zoeken. Op deze keuze ga ik nu niet dieper in, maar meer informatie hierover vind je in het artikel ‘Waar moet je op letten bij het kopen van een home cinema set?‘
Er zijn verschillende manieren om de luidsprekers van je home cinema systeem te plaatsen en natuurlijk heeft elke huiskamer of elke luidspreker zijn beperkingen. Zo kan een kamer door een bepaalde vorm wellicht geen luidsprekers in de juiste hoek kwijt of kan een bepaalde luidspreker door zijn grootte niet opgehangen worden voor een optimale positie. Onderstaande richtlijnen geven je een goed startpunt voor een basis installatie van je home cinema systeem, maar je kunt er van afwijken wanneer de kamer of de soort luidspreker hierom vraagt.
2.1 luidspreker opstelling
Een 2.1-kanaals luidsprekersysteem bestaat uit twee luidsprekers en een subwoofer. De luidsprekers worden aan weerszijden van de TV geplaatst en dienen zowel voor de weergave van dialoog als andere effecten. Surround luidsprekers ontbreken in deze opstelling.
Wanneer je op de bank zit, op de positie waar vandaan je normaal gesproken een film kijkt, zouden de luidsprekers in een hoek van ongeveer 30 graden moeten staan. Ook is het belangrijk dat de luidsprekers naar binnen toe wijzen, in een rechte lijn richting de luisterpositie. De afstand tussen de luidsprekers en de TV moet ongeveer een meter zijn en beide luidsprekers moeten op dezelfde afstand van de TV en op dezelfde afstand van de luisterpositie staan.
De regels voor de subwoofer zijn minder streng. Een subwoofer levert namelijk een omnidirectioneel geluid waardoor de plaatsing minder van belang is. Het enige wat af te raden is, is de subwoofer in een hoek plaatsen. Hierdoor kun je namelijk een te zware en rommelige bass krijgen. Als er ruimte is kun je de subwoofer het beste gewoon links of rechts onder de TV plaatsen.
5.1 luidspreker opstelling
Bij een 5.1 luidsprekersysteem krijg je drie extra luidsprekers; één voor de dialoog (de center speaker) en twee voor de surround effecten (de surround speakers). Daarbij heb je nog steeds een subwoofer voor de weergave van de lage tonen en twee luidsprekers aan de voorzijde.
Wat betreft de plaatsing van de luidsprekers aan de voorzijde en de subwoofer gelden dezelfde regels als bij de opstelling van een 2.1-kanaals systeem. Hou dus de afstand tussen de luisterpositie en de luidsprekers en tussen de luidsprekers en de TV gelijk, en plaats de subwoofer ergens tussen de TV en de luidspreker.
De center speaker dient voornamelijk voor de weergave van dialoog en wordt direct voor de luisterpositie geplaatst, onder of boven de TV. Hoe dichterbij de oorhoogte des te beter. Mocht je de TV ophangen is het aan te raden de center speaker onder de TV te plaatsen. Dit kan soms wat moeite kosten maar wanneer correct geplaatst voegt deze luidspreker absoluut waarde toe. Er is namelijk niks zo irritant als slecht hoorbare dialogen.
De surround luidsprekers dienen voor de weergave van de surround effecten die de filmervaring natuurlijk vele malen intenser maken. De beste opstelling van deze luidsprekers is direct (of op een kleine afstand) achter de luisterpositie, aan de linker- en rechterzijde. Hou rekening met een hoek van ongeveer 100 graden ten opzichte van de center luidspreker. Voor optimale prestaties moeten deze luidsprekers net iets boven oorhoogte geplaatst worden en worden ze naar de luisterpositie gericht.
7.1 luidspreker opstelling
Een 7.1 luidsprekersysteem voegt nog twee extra luidsprekers toe om de surround ervaring een extra dimensie te geven. Je behoudt nog steeds de twee luidsprekers aan weerszijden van de TV, de subwoofer links of rechts onder de TV en de center speaker direct onder of boven de TV. Hoe je deze luidsprekers het beste kunt plaatsen lees je onder het kopje van de 5.1 luidspreker opstelling.
Wat er verandert ten opzichte van een 5.1 systeem is de plaatsing van de twee luidsprekers voor de surround effecten. Deze luidsprekers worden nu direct (of dichtbij) naast de luisterpositie geplaatst, in een hoek van ongeveer 90 graden van het midden. De luidsprekers moeten ook naar de luisterpositie gericht worden en moeten (wanneer mogelijk) net iets boven oorhoogte geplaatst worden. De twee extra luidsprekers, vaak Rear/Back speakers genoemd, worden achter de luisterpositie geplaatst, beiden net iets uit het midden in een hoek van ongeveer 145 graden van het midden. Ook deze luidsprekers kunnen net iets boven oorhoogte geplaatst worden.
Overige punten
Er zijn natuurlijk uitzonderingen op bovenstaande regels, bijvoorbeeld wanneer de vorm van de kamer een opstelling onmogelijk maakt of wanneer akoestische eigenschappen om een andere plaatsing vragen. Ook bieden sommige luidsprekers (staande zuilen) soms de mogelijkheid om de functie van de subwoofer over te nemen en de lage tonen dus weer te geven. Wanneer dit mogelijk is komt de subwoofer in het systeem te vervallen.
Sommige alles-in-één home cinema systemen en veel AV receivers hebben een ingebouwde kalibratiefunctie om de luidsprekers en de weergave van geluid optimaal af te stellen op de omgeving. Gebruik deze functie om de audioweergave verder af te stellen na het volgen van bovenstaande richtlijnen of zorg dat de audioweergave afgesteld wordt op een afwijkende plaatsing van luidsprekers door beperkingen van de kamer of luidsprekers zelf.
Meer informatie vind je op onderstaande pagina’s; Soorten luidsprekers Luidspreker opstellingen Specificaties van luidsprekers
Reacties (15)